Files

319 lines
9.1 KiB
Markdown
Raw Permalink Normal View History

---
id: 5e6decd8ec8d7db960950d1c
title: LU 分解
challengeType: 5
forumTopicId: 385280
dashedName: lu-decomposition
---
# --description--
[LU 分解](https://en.wikipedia.org/wiki/LU decomposition) で説明されているように、すべての正方行列 $A$ は、下三角行列 $L$ と上三角行列 $U$ の積に分解できます。
$A = LU$
これはガウスの消去法の修正版です。
[コレスキー分解](http://rosettacode.org/wiki/Cholesky decomposition) が正定値対称行列に対してのみ機能するのに対し、より一般的な LU 分解は任意の正方行列に対して機能します。
$L$ と $U$ を計算するためのアルゴリズムはいくつかあります。
3x3 の例について *クラウト法* を導き出すには、次の系を解く必要があります。
\\begin{align}A = \\begin{pmatrix} a\_{11} & a\_{12} & a\_{13}\\\\ a\_{21} & a\_{22} & a\_{23}\\\\ a\_{31} & a\_{32} & a\_{33}\\\\ \\end{pmatrix}= \\begin{pmatrix} l\_{11} & 0 & 0 \\\\ l\_{21} & l\_{22} & 0 \\\\ l\_{31} & l\_{32} & l\_{33}\\\\ \\end{pmatrix} \\begin{pmatrix} u\_{11} & u\_{12} & u\_{13} \\\\ 0 & u\_{22} & u\_{23} \\\\ 0 & 0 & u\_{33} \\end{pmatrix} = LU\\end{align}
次に、未知数 12 個を持つ 9つの方程式を解かなければなりません。 系を一意に解決できるようにするために、通常 $L$ の対角要素を 1 に設定します。
$l\_{11}=1$
$l\_{22}=1$
$l\_{33}=1$
これで、9 つの未知数と 9 つの方程式を解くことができます。
\\begin{align}A = \\begin{pmatrix} a\_{11} & a\_{12} & a\_{13}\\\\ a\_{21} & a\_{22} & a\_{23}\\\\ a\_{31} & a\_{32} & a\_{33}\\\\ \\end{pmatrix} = \\begin{pmatrix} 1 & 0 & 0 \\\\ l\_{21} & 1 & 0 \\\\ l\_{31} & l\_{32} & 1\\\\ \\end{pmatrix} \\begin{pmatrix} u\_{11} & u\_{12} & u\_{13} \\\\ 0 & u\_{22} & u\_{23} \\\\ 0 & 0 & u\_{33} \\end{pmatrix} = \\begin{pmatrix} u\_{11} & u\_{12} & u\_{13} \\\\ u\_{11}l\_{21} & u\_{12}l\_{21}+u\_{22} & u\_{13}l\_{21}+u\_{23} \\\\ u\_{11}l\_{31} & u\_{12}l\_{31}+u\_{22}l\_{32} & u\_{13}l\_{31} + u\_{23}l\_{32}+u\_{33} \\end{pmatrix} = LU\\end{align}
他の $l$ と $u$ を解くと、次の式が得られます。
$u\_{11}=a\_{11}$
$u\_{12}=a\_{12}$
$u\_{13}=a\_{13}$
$u\_{22}=a\_{22} - u\_{12}l\_{21}$
$u\_{23}=a\_{23} - u\_{13}l\_{21}$
$u\_{33}=a\_{33} - (u\_{13}l\_{31} + u\_{23}l\_{32})$
$l$ については、次のとおりです。
$l\_{21}=\\frac{1}{u\_{11}} a\_{21}$
$l\_{31}=\\frac{1}{u\_{11}} a\_{31}$
$l\_{32}=\\frac{1}{u\_{22}} (a\_{32} - u\_{12}l\_{31})$
以下の式として表現できる計算パターンがあることがわかります。まず $U$ の場合、
$u\_{ij} = a\_{ij} - \\sum\_{k=1}^{i-1} u\_{kj}l\_{ik}$
そして $L$ の場合、
$l\_{ij} = \\frac{1}{u\_{jj}} (a\_{ij} - \\sum\_{k=1}^{j-1} u\_{kj}l\_{ik})$
2 番目の式で、対角線より下の $l\_{ij}$ を取得するには、対角要素 (ピボット) $u\_{jj}$ で除算する必要があるため、$u\_{jj}$ が 0 または非常に小さい時、数値が不安定になり、問題が発生します。
この問題の解決策が、*ピボット選択* $A$ です。これは、$LU$ 分解の前に $A$ の行を再配置することを意味します。これにより、各列の最大要素が $A$の対角要素となります。 行を並べ替えることで、 $A$ に 置換行列 $P$ をかけることになります。
$PA \\Rightarrow A'$
例:
\\begin{align} \\begin{pmatrix} 0 & 1 \\\\ 1 & 0 \\end{pmatrix} \\begin{pmatrix} 1 & 4 \\\\ 2 & 3 \\end{pmatrix} \\Rightarrow \\begin{pmatrix} 2 & 3 \\\\ 1 & 4 \\end{pmatrix} \\end{align}
次に、再配置された行列に分解アルゴリズムが適用され、以下のようになります。
$PA = LU$
# --instructions--
タスクは、nxn の正方行列 $A$ を取り、下三角行列 $L$、上三角行列 $U$、および置換行列 $P$ を返すルーチンを実装して、上記の式が満たされるようにすることです。 戻り値は、 `[L, U, P]` の形式でなければなりません。
# --hints--
`luDecomposition` は関数とします。
```js
assert(typeof luDecomposition == 'function');
```
`luDecomposition([[1, 3, 5], [2, 4, 7], [1, 1, 0]])` は配列を返す必要があります。
```js
assert(
Array.isArray(
luDecomposition([
[1, 3, 5],
[2, 4, 7],
[1, 1, 0]
])
)
);
```
`luDecomposition([[1, 3, 5], [2, 4, 7], [1, 1, 0]])``[[[1, 0, 0], [0.5, 1, 0], [0.5, -1, 1]], [[2, 4, 7], [0, 1, 1.5], [0, 0, -2]], [[0, 1, 0], [1, 0, 0], [0, 0, 1]]]` を返す必要があります。
```js
assert.deepEqual(
luDecomposition([
[1, 3, 5],
[2, 4, 7],
[1, 1, 0]
]),
[
[
[1, 0, 0],
[0.5, 1, 0],
[0.5, -1, 1]
],
[
[2, 4, 7],
[0, 1, 1.5],
[0, 0, -2]
],
[
[0, 1, 0],
[1, 0, 0],
[0, 0, 1]
]
]
);
```
`luDecomposition([[11, 9, 24, 2], [1, 5, 2, 6], [3, 17, 18, 1], [2, 5, 7, 1]])``[[[1, 0, 0, 0], [0.2727272727272727, 1, 0, 0], [0.09090909090909091, 0.2875, 1, 0], [0.18181818181818182, 0.23124999999999996, 0.0035971223021580693, 1]], [[11, 9, 24, 2], [0, 14.545454545454547, 11.454545454545455, 0.4545454545454546], [0, 0, -3.4749999999999996, 5.6875], [0, 0, 0, 0.510791366906476]], [[1, 0, 0, 0], [0, 0, 1, 0], [0, 1, 0, 0], [0, 0, 0, 1]]]` を返す必要があります。
```js
assert.deepEqual(
luDecomposition([
[11, 9, 24, 2],
[1, 5, 2, 6],
[3, 17, 18, 1],
[2, 5, 7, 1]
]),
[
[
[1, 0, 0, 0],
[0.2727272727272727, 1, 0, 0],
[0.09090909090909091, 0.2875, 1, 0],
[0.18181818181818182, 0.23124999999999996, 0.0035971223021580693, 1]
],
[
[11, 9, 24, 2],
[0, 14.545454545454547, 11.454545454545455, 0.4545454545454546],
[0, 0, -3.4749999999999996, 5.6875],
[0, 0, 0, 0.510791366906476]
],
[
[1, 0, 0, 0],
[0, 0, 1, 0],
[0, 1, 0, 0],
[0, 0, 0, 1]
]
]
);
```
`luDecomposition([[1, 1, 1], [4, 3, -1], [3, 5, 3]])``[[[1, 0, 0], [0.75, 1, 0], [0.25, 0.09090909090909091, 1]], [[4, 3, -1], [0, 2.75, 3.75], [0, 0, 0.9090909090909091]], [[0, 1, 0], [0, 0, 1], [1, 0, 0]]]` を返す必要があります。
```js
assert.deepEqual(
luDecomposition([
[1, 1, 1],
[4, 3, -1],
[3, 5, 3]
]),
[
[
[1, 0, 0],
[0.75, 1, 0],
[0.25, 0.09090909090909091, 1]
],
[
[4, 3, -1],
[0, 2.75, 3.75],
[0, 0, 0.9090909090909091]
],
[
[0, 1, 0],
[0, 0, 1],
[1, 0, 0]
]
]
);
```
`luDecomposition([[1, -2, 3], [2, -5, 12], [0, 2, -10]])``[[[1, 0, 0], [0, 1, 0], [0.5, 0.25, 1]], [[2, -5, 12], [0, 2, -10], [0, 0, -0.5]], [[0, 1, 0], [0, 0, 1], [1, 0, 0]]]` を返す必要があります。
```js
assert.deepEqual(
luDecomposition([
[1, -2, 3],
[2, -5, 12],
[0, 2, -10]
]),
[
[
[1, 0, 0],
[0, 1, 0],
[0.5, 0.25, 1]
],
[
[2, -5, 12],
[0, 2, -10],
[0, 0, -0.5]
],
[
[0, 1, 0],
[0, 0, 1],
[1, 0, 0]
]
]
);
```
# --seed--
## --seed-contents--
```js
function luDecomposition(A) {
}
```
# --solutions--
```js
function luDecomposition(A) {
function dotProduct(a, b) {
var sum = 0;
for (var i = 0; i < a.length; i++)
sum += a[i] * b[i]
return sum;
}
function matrixMul(A, B) {
var result = new Array(A.length);
for (var i = 0; i < A.length; i++)
result[i] = new Array(B[0].length)
var aux = new Array(B.length);
for (var j = 0; j < B[0].length; j++) {
for (var k = 0; k < B.length; k++)
aux[k] = B[k][j];
for (var i = 0; i < A.length; i++)
result[i][j] = dotProduct(A[i], aux);
}
return result;
}
function pivotize(m) {
var n = m.length;
var id = new Array(n);
for (var i = 0; i < n; i++) {
id[i] = new Array(n);
id[i].fill(0)
id[i][i] = 1;
}
for (var i = 0; i < n; i++) {
var maxm = m[i][i];
var row = i;
for (var j = i; j < n; j++)
if (m[j][i] > maxm) {
maxm = m[j][i];
row = j;
}
if (i != row) {
var tmp = id[i];
id[i] = id[row];
id[row] = tmp;
}
}
return id;
}
var n = A.length;
var L = new Array(n);
for (var i = 0; i < n; i++) { L[i] = new Array(n); L[i].fill(0) }
var U = new Array(n);
for (var i = 0; i < n; i++) { U[i] = new Array(n); U[i].fill(0) }
var P = pivotize(A);
var A2 = matrixMul(P, A);
for (var j = 0; j < n; j++) {
L[j][j] = 1;
for (var i = 0; i < j + 1; i++) {
var s1 = 0;
for (var k = 0; k < i; k++)
s1 += U[k][j] * L[i][k];
U[i][j] = A2[i][j] - s1;
}
for (var i = j; i < n; i++) {
var s2 = 0;
for (var k = 0; k < j; k++)
s2 += U[k][j] * L[i][k];
L[i][j] = (A2[i][j] - s2) / U[j][j];
}
}
return [L, U, P];
}
```